Paslanmaz Çelik Mıknatıs Çeker mi?

10 July 2025

“Paslanmaz çelik mıknatıs çeker mi?” sorusu, hem halk arasında hem de teknik çevrelerde sıkça sorulan, ama çok da yanlış anlaşılan bir konudur. Çünkü bu sorunun cevabı: "Hangi paslanmaz çelikten bahsediyorsun?" ile başlar. Evet, bazı paslanmaz çelikler mıknatıs çeker, bazıları ise neredeyse hiç çekmez. Neden mi? Cevap kristal yapıda gizli. Gel birlikte açalım. 🔬 1. Kristal Yapı: Mıknatıs Meselesinin Kalbi Paslanmaz çelikler, temel olarak üç farklı kristal yapıya sahiptir: Östenitik (Austenitic) – (304, 316 gibi): Genellikle mıknatıs çekmez Ferritik (Ferritic) – (430, 409 gibi): Mıknatıs çeker Martensitik (Martensitic) – (410, 420 gibi): Mıknatıs çeker Yani mıknatıs çekip çekmemesi, çeliğin yapısındaki atom dizilimi ve alaşım oranlarıyla ilgilidir. 🧪 2. Örneklerle Açalım: Kalite Tür Mıknatıs Çeker mi? 304 Östenitik ❌ Genellikle hayır 316 Östenitik ❌ Genellikle hayır 430 Ferritik ✅ Evet, güçlü şekilde 410 Martensitik ✅ Evet Duplex Karışık yapı 🔄 Hafif çekebilir 💡 Not: Östenitik çelikler bazı işlemlerden sonra (kaynak, şekil verme) kısmen ferromanyetik özellik kazanabilir ama bu çok zayıftır. ❓ 3. Peki Bu Ne İşimize Yarar? Eğer mıknatıs çekiyorsa, bu çelik çoğunlukla ferritik veya martensitik türdendir. Bu türler daha ucuzdur ama genelde daha az korozyon direncine sahiptir. Mutfak eşyalarında kullanılan 430 kalite paslanmaz çelikler mıknatıs çeker. Ancak gıda sektöründe tercih edilen 304 genellikle mıknatıs çekmez. Endüstriyel uygulamalarda mıknatıs çekmeyen çelikler tercih edilir çünkü bu durum manyetik alanlardan etkilenmemesi gereken uygulamalar için kritiktir (örneğin medikal cihazlar, elektronik sistemler). Mıknatısla test yapmak, piyasadaki sahte ya da düşük kaliteli ürünleri tespit etmekte bazen faydalı olabilir ama tek başına yeterli değildir. ⚠ 4. Mıknatıs Testi Yeterli mi? Hayır. Bir çeliğin kaliteli veya paslanmaz olup olmadığını sadece mıknatısla anlaman imkânsız. Çünkü: Östenitik çelikler, işlendikten sonra hafif manyetikleşebilir. Ferritik çelikler de paslanmaz olabilir ama düşük dirençlidir. Kaliteyi belirlemek için kimyasal analiz, sertifika ve yüzey yapısı birlikte değerlendirilmelidir. 📌 Sonuç: Paslanmaz çeliklerin mıknatıs çekip çekmemesi, tamamen yapısal özelliklerine bağlıdır. Bu, onların paslanmazlık derecesiyle doğrudan bağlantılı değildir. Yani "mıknatıs çekmiyor, demek ki kaliteli" demek büyük hata olur. En doğru yaklaşım: ne amaçla kullanılacağına göre uygun çelik türünü ve kalitesini seçmek.